Blog

Nationale Archeologiedagen Masamuda

In het weekeinde van 18 en 19 juni vonden op Masamuda de jaarlijkse Nationale Archeologie Dagen plaats. Uiteraard stond bij het Vlaardingencultuurhuis (ca. 5.000 voor heden) de steentijd centraal en de experimenteel archeologen van de Universiteit Leiden hadden weer een aantrekkelijk programma voorbereid. Op de zaterdag demonstreerden onderzoekers Merel Spithoven en Lasse van den Dikkenberg hoe de Maasmondbewoners uit de steentijd speerpunten (spitsen) uit gewei vervaardigden, vuursteen bewerkten en huiden voor gebruik prepareerden. Tegelijk werd aan de boomstamboot gewerkt (zie verderop in deze nieuwsbrief). De zondag stond in het teken van de voedselbereiding. Hazelnoten werden op diverse wijzen geroosterd en anderszins bereid, graan gemalen en in de steentijdpotten werd een stevige maaltijd bereid. Voor de gelegenheid werd ook de broodoven, met succes, gebruikt.

Sinds vrijdagavond waren op het middeleeuwse erf re-enactors neergestreken die zaterdag in de Vlaardingse binnenstad acte de présence gaven en zondag op Masamuda het publiek en zichzelf vermaakten. Een middeleeuwse markt bood de gelegenheid originele en handgemaakte replica’s, stoffen en andere toepasselijke zaken te kopen en even verderop konden jong en oud zich bekwamen in het pijl- en boogschieten. De Poolse re-enactmentgroep Kolovrat-Holandia gaf een demonstratie zwaardvechten en menig middeleeuws deuntje gaf de dag een opgewekt karakter. Met meer dan 1.500 bezoekers waren de Nationale Archeologie Dagen weer een succesvol evenement.

School- en andere bezoeken
Vanaf het moment dat de Covid-restricties werden opgeheven, kwamen de aanvragen voor rondleidingen en lessen vanuit de scholen weer vlot op gang. De Masamuda-educatiegroep heeft, onder leiding van Robert van Herk, hard gewerkt aan de programma’s en die worden nu in de praktijk gebracht. Zowel leerlingen uit het basis- als middelbaar onderwijs weten Masamuda te bereiken, vanuit het hele Maasmondgebied. Bijzondere vermelding verdient het lesprogramma dat in samenwerking met het Groen van Prinstererlyceum is ontwikkeld. Leerlingen worden uitgedaagd zelf op zoek te gaan naar antwoorden uit het special lesboekje, waarbij niet alleen vragen op gebied van het archeologisch/historisch erfgoed aan de orde komen, maar ook andere vakgebieden aan de (relevante) orde komen. Een nagebootste opgraving biedt bijvoorbeeld de gelegenheid de diepteligging van vondsten met een waterpasinstrument te meten en bij de middeleeuwse huizen wordt aandacht besteed aan bouwkundige constructies. Naast schoolgroepen ontvangen we ook weer bedrijfsteams en andere groepsbijeenkomst. Afgelopen maanden verwelkomden we onder andere de sectie archeologie van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, het Saneringsteam Broekpolder, de diensthoofden en de planbegeleiders van de Gemeente Vlaardingen.

Putting life into Neolithic Houses & Adhesives and Tar Research
De titel van dit onderwerp is niet om interessant te doen in het Engels gesteld. Het betreft universitaire projecten die in het internationale verband waarbinnen de academische wereld zich van deze taal bedienen. De trouwe lezer weet dat Masamuda ook de experimentele locatie van de Universiteit Leiden is en zelfstandig partner is in het project Putting Life into Neolithic Houses (gefinancierd door het Nederlands Instituut voor Wetenschappelijk Onderzoek/NWO). Achter de schermen wordt vondstmateriaal van Vlaardingencultuurvindplaatsen in Nederland geanalyseerd om te weten te komen hoe gebruiksvoorwerpen vervaardigd en vooral gebruikt zijn en wat ermee gemaakt werd. Het moet ons begrip van het leven in en rondom huizen zoals het gereconstrueerde Vlaardingencultuurhuis helpen te verbeteren. Op 2 juli vindt een bijeenkomst Vlaardingen en het NWO-onderzoeksteam van de Universiteit Leiden plaats waarbij de academici met de vrijwilligers van Masamuda om de tafel gaan om de eerste bevindingen te delen en vragen/suggesties te behandelen. De bedoeling is dat dit tot nadere inrichting van het huis gaat leiden.

Bij de TU Delft, één van de partners van Masamuda, onderzoekt een team lijmen zoals die in vroegere tijden werden gemaakt en gebruikt. Neanderthalers, die destijds in ons land leefden, maakten al 50.000 jaar geleden lijmen van berkenschorsteer. In die periode maakten bewoners van Afrika lijm door hars te mengen met andere ingrediënten, zoals rode oker en bijenwas. Door deze methoden te vergelijken bestuderen de archeologen de manier van leven van de prehistorische mens.

De experimenten die bij Masamuda worden uitgevoerd leveren gegevens op, die gebruikt worden om de details van de manier van produceren in kaart te brengen. De lijmmonsters worden in het laboratorium getest met behulp van door UV versnelde veroudering en andere testmethoden, om de chemische eigenschappen van iedere lijm vast te stellen. Deze vergelijking moet nieuw licht werpen op de verschillen en overeenkomsten tussen het doen en laten van de Neanderthalers en de mensen van nu.